ऐतिहासिक  पृष्ठभूमि र  नामाकरण  

बेलका नगरपालिका उदयपुर जिल्लाको पूर्वी भागमा अवस्थित छ। राजनैतिक रुपले ४ वटा गाउँपालिका र ४ वटा नगरपालिकासहित जम्मा ८ वटा स्थानीय तहमा विभाजित उदयपुर जिल्ला भित्रि मधेश देखि चुरे पहाड हुदै महाभारत पर्वत शृंखलासम्म फैलिएको छ । पूर्वमा सुनसरी जिल्लाको बराहक्षेत्र नगरपालिका र धनकुटा जिल्लाको साँगुरीगढी गाउँपालिका, उत्तरमा भोजपुर जिल्लाको हतुवागढी र आम्चोक गाउँपालिका, पश्चिममा उदयपुरकै चौदण्डीगढी नगरपालिका र सप्तरी जिल्लाको सप्तकोसी नगरपालिका त्यसैगरी दक्षिणमा सप्तरी जिल्लाको कञ्चनरुप नगरपालिका यस नगरपालिकको सिमाना रहेको छ । समुन्द्र सतहदेखि १३६.२मिटरसम्मको उचाइमा रहेको यो नगरपालिकाको क्षेत्रफल ३४४ वर्ग किलो मिटर रहेको छ ।

उत्तरी अक्षाशं २६०४२'०९"  देखि ८६०५५'२९" सम्म र पूर्वी देशान्तर  ८७०१०'०६" सम्म  फैलिएको यस  नगरपालिकाको  कार्यालय रामपुर  बजारमा  रहेको  छ ।

बेलका नामाकरणः

•  भनेको  यस  नगर  क्षेत्रको  दक्षिणी  भागमा  फैलिएको जंगल हो । प्राचीन  कालमा  यस  ठाउँमा बेलका  राजा, बेलका रानीले  राज्य  गर्दथे । यहाँ  नागाहरुको  सभ्यताका परिचयहरु दिने जंगलमा पोखरी, बगैंचाहरु र दरबारका  भग्नाबषेशको रुपमा र्इंटाका टुक्रा, माटोका भाडाहरुको प्रशस्तै पाईन्छ । यस क्षेत्रमा  प्राचिन  शीसाका  टल्कने बस्तुहरु - मोतिमालाहरु, सिमाला, जिमालाहरु, फूटवल आकारका बस्तुहरु अझै पनि पाईन्छ । प्राचिन  कालमा बेलका  राजा, बेलका रानीको अनुग्रहमा यस क्षेत्रका  मानिसहरु  रक्षित भएको  कुरा  किंबदन्तीको  रुपमा सुनिन्छ । कुनै मानिसहरु जंगलमा  हराएमा राति  ठूलो  चम्किलो  शहर  उत्पन्न  हुने, त्यहि  खाना  बासको  ब्यवस्था हुने र विहान  उठ्दा खेरी प त्करमा  सुतिरहेको  हुने अचम्म  हुन्थ्यो  भनिन्छ । मानिसहरुले आफूलाई  ऋण  चाहिएमा, भाकल गरेर ऋण समेत प्राप्त हुने  भन्ने कुरा  किंबदन्ति सुनिन्छ । हालसम्म  पनि  मानिसहरु  बेलका  राजारानीको  पूजाआजा गर्ने गर्दछन् । बेलका राजा बेलका रानीको किम्बदन्तीबाट यस नगरपालिकाको नाम बेलका नगरपालिका नामाकरण गरिएको हो ।

style="float: left;" width="157" />